SZKOŁA PODSTAWOWA

Klasa pierwsza to czas  budowania bezpieczeństwa, zrozumienia i wspierających relacji, odnajdywania swojego miejsca wśród innych dzieci, okres pełnych przygód i twórczego rozwoju. Uczniowie podczas zajęć w ramach lekcji głównej nie korzystają z podręczników, tworzą artystyczne zeszyty, które z czasem przybierają kształt barwnych, pełnych twórczych pomysłów albumów.  Od klasy pierwszej w naszej szkole realizowane są zajęcia z malarstwa, rzemiosła, dwóch języków obcych oraz etyki. Codzienność w szkole to także czas, który dzieci spędzają na świeżym powietrzu, w kontakcie z naturą, na aktywności fizycznej oraz swobodnej zabawie – to istotne elementy wspierające harmonijny rozwój uczniów.  Rytm i ruch pojawiają się we wprowadzaniu większości zagadnień (językowych, przyrodniczych, matematycznych). W części rytmicznej w klasie pierwszej znajdują się zabawy rozwijające zarówno małą jak i dużą motorykę (liczne zabawy paluszkowe, wyklaskiwanie rytmów, elementy body percussion) wspierające orientację w schemacie ciała i przygotowujące do późniejszego, płynnego opanowania umiejętności pisania. Istotną rolę pełnią też korowody, dzięki którym dzieci nie tylko uczą się wierszy, melodii i piosenek, ale też poznają prawidłowości dotyczące świata przyrody i uczą się je opisywać, posługując się barwnym, literackim językiem. Rysowanie form, nauka gry na flecie pentatonicznym, malarstwo zwłaszcza  technika akwareli „mokre w mokre” oraz rzemiosło miękkie i ceramika pozwalają na swobodną ekspresję i kształtowanie wewnętrznej motywacji i woli. W części narracyjnej, w klasie pierwszej, dominują opowieści ze świata przyrody, opowiadania o elfach, skrzatach i baśnie, które nie tylko zawierają elementy dydaktyczne, ale też wspierają dziecięcą wyobraźnię i rozwój emocjonalny.

W klasie drugiej dzieci wkraczają w kolejny etap rozwojowy – rozpoczyna się kolejne siedmiolecie życia dziecka, w którym istotne jest dla nauczyciela szkoły waldorfskiej umożliwienie dziecku przeżywania i doświadczania piękna.  Dlatego też wszystkie realizowane zajęcia i powstające prace mają za zadanie wskazywać piękno danej chwili, zjawiska, melodii, pracy artystycznej czy rzemieślniczej wykonanej przez dziecko oraz kolegów i koleżanki z klasy. Jednocześnie jest to czas, kiedy dziecko wyrusza w stronę poszukiwań moralnych, systemu wartości, osobistych sądów. Dzieci wyraźniej zauważają też różnice pomiędzy sobą. Dlatego niezwykle ważne i wspierające w rozstrzyganiu dziecięcych dylematów w klasie drugiej są pojawiające się w warstwie narracyjnej bajki o zwierzętach oraz opowieści i legendy o świętych ukazujące różne cechy i jakości, kontrasty i poszukiwania rozwiązań w świecie złożonych dylematów etycznych i moralnych.

W warstwie umiejętności poznawczych dzieci pogłębiają i poszerzają zakres wiedzy i kompetencji zdobytych w minionym roku. Pracując podczas lekcji głównych w ramach części rytmicznej realizują bardziej skomplikowane sekwencje, uczą się nowych piosenek, doskonalą umiejętności gry na flecie pentatonicznym. Dzieci utrwalają swoje umiejętności matematyczne, w tym obliczenia pamięciowe w zakresie czterech działań podstawowych poszerzając zakres liczbowy. W dalszym ciągu rozwiązują liczne zagadki matematyczne i doświadczają wielokrotności liczb poprzez ćwiczenia rytmiczne stopniowo ucząc się tabliczki mnożenia. Drugoklasiści doskonalą czytanie i pisanie prowadząc swoje zeszyty, w których na tym etapie dominują jeszcze rysunki, natomiast znaczenia nabierają też coraz częściej pojawiające się notatki. Zajęcia w ramach edukacji przyrodniczej pogłębiają rozumienie procesów zachodzących w świecie natury, budzą ciekawość i fascynację innymi organizmami żywymi.

W klasie trzeciej dzieci  intensywnie poszukują inspiracji w świecie zewnętrznym, poszerzając obszary zainteresowań. W zakresie kompetencji poznawczych trzecioklasiści utrwalają i pogłębiają zdobytą wcześniej wiedzę, rozwijają swoje umiejętności praktyczne stosując poznane reguły w działaniu, podejmują się realizacji ważnych przedsięwzięć grupowych. W tym roku szkolnym bowiem, wraz ze swoimi nauczycielami, uczniowie klasy trzeciej realizują dwie znaczące epoki: „Od ziarna do chleba”, „Budowa domu”. Poznają dawne rzemiosła, ich specyfikę oraz wszelkie wartości związane z pracą rąk własnych. Doświadczają w czasie zajęć zarówno trudu pracy rzemieślniczej, jak i satysfakcji, jaką może przynosić, gdy np. samodzielnie pieką chleb, robią masło, pracują w ogrodzie, wyplatają kosze etc. Uczniowie śledzą też proces uprawy roślin, cykl ich wzrostu, sposób zbierania plonów dawniej i obecnie (przy użyciu współczesnych urządzeń i maszyn). 

Epoka „Budowy domu” zapoznaje uczniów z różnymi materiałami stosowanymi w pracach konstrukcyjnych, murarskich i budowlanych na całym świecie. Jest okazją do wędrówki poprzez kontynenty oraz własny kraj. Zwieńczeniem epoki jest wykonanie przez trzecioklasistów pracy w wybranym przez siebie materiale, w oparciu o projekt, który zawiera sporządzone przez dzieci obliczenia matematyczne i szkice.

Materiałem narracyjnym w klasie trzeciej są starotestamentowe opowieści, które zapraszają dzieci do świata zróżnicowanych postaw, ukazują dylematy natury  moralnej i mogą stanowić przestrzeń do dyskusji o świecie wartości i ideałów.

Klasa czwarta to okres znaczących zmian dla uczniów szkoły podstawowej. Pojawiają się bowiem kolejne przedmioty, a zagadnienia, które do tej pory wprowadzane były w ramach lekcji głównych przez nauczyciela klasowego zyskują nową rangę – stają się oddzielnymi jednostkami lekcyjnymi. 

W klasie czwartej pojawia się nauczanie epokowe. W ramach zajęć z języka polskiego dzieci poszerzają i utrwalają wiedzę dotyczącą reguł ortografii, samodzielnie czytają lektury, sporządzają liczne notatki analizując kolejne zagadnienie. Zapoznają się w tym czasie z legendami dotyczącymi kraju i regionu, mitologią słowiańską, elementami mitologii germańskiej i nordyckiej. 

W ramach lekcji matematyki utrwalają umiejętności obliczeń pamięciowych na czterech działaniach, dodają, mnożą, odejmują pisemnie, stosują obliczenia  kalendarzowe, pieniężne, utrwalają jednostki miar i wag, pojęcie obwodu i pola, poznają ułamki zwykłe i liczby dziesiętne.

W dalszym ciągu istotne znaczenie ma ruch i rytm, który pojawia się na wszystkich zajęciach i nieustannie wspiera proces nauczania. Dbamy także o stały kontakt naszych uczniów z przyrodą, ponieważ postrzegamy go jako niezbędny do harmonijnego i zintegrowanego rozwoju, bez względu na wiek dziecka.

Uczniowie realizują wraz ze swoimi nauczycielami w ramach zajęć kognitywnych projekty i działania artystyczne wieńczące daną epokę (wystawy prac, wyjścia plenerowe, cykle doświadczeniowe, spektakle). Wszystkie zajęcia planowane są w sposób zapewniający realizację podstawy programowej.

W klasie 5 uczniowie przechodzą  od mitologii do historii i właściwego  podkreślenia roli jednostki. Dzieci rozwijają większą świadomość wzajemnych związków istot żywych i środowiska, szczególnie dzięki botanice. Rozpoczyna się wędrówka po krainach geograficznych, poznaje się cały kraj, w tym jego geograficzne i ekonomiczne związki z innymi krajami. 

Przedstawia się ogólne spojrzenie na świat z uwzględnieniem,  aspektów społecznych, współistnienia różnych społeczności oraz ponoszenia odpowiedzialności za środowisko naturalne. Na lekcjach historii i języka polskiego podkreśla się znaczenie starożytnego ideału olimpijskiego, w którym różnice grupowe podporządkowane są całości, a takie jakości jak piękno są równie cenione jak prędkość lub odległość. 

Kształtowaniu odpowiedniej postawy służą projekty realizowane w roku szkolnym: organizacja Olimpiady dla uczniów całej szkoły, oraz spektakl teatralny oparty na recytacji  wierszy, inscenizacji fragmentów mitów czy wydarzeń z historii starożytnej. To czas kiedy uczniowie wzmacniają pamięć, uczą się nowego słownictwa,  odczytują dane  na podstawie map, poznają różne kręgi kulturowe, ćwiczą sprawność i wytrwałość na lekcjach sztuki i rzemiosła.

W klasie 6 uczeń ma coraz większą świadomości siebie i innych. To dobry okres, by przyjrzeć się swoim mocnym i słabym stronom, rozmawiać z rówieśnikami czy nauczycielem. Dlatego w trakcie lekcji historii i języka polskiego uczeń konfrontuje się z bohaterami, którzy przez swą odwagę, geniusz i siłę człowieczeństwa byli w stanie wznieść się ponad skostniałe prawa i bronić wolności swojego ludu. Są to głównie postacie z kręgu starożytności, a także średniowiecza. 

W ramach nauk przyrodniczych punktem wyjścia nie są  modele i teorie naukowe, lecz niemal wyłącznie fenomenologiczna strona zjawisk. Na lekcjach stawiamy sobie pytania: Co i jak działa w przyrodzie? Dlaczego tak? Jak rozchodzi się dźwięk, a jak światło? Woda, para i  lód co je łączy, a co dzieli?  Dlaczego obok nas jest taki  krajobraz? Kto zbudował zamki i po co? Dopiero następnym krokiem jest dopracowywanie się ogólnych zasad i prawidłowości, jednak bez udziału abstrakcyjnych formuł. Wszystkie zjawiska odnosimy do człowieka, praktycznych stron życia, obszaru bezpośrednich doświadczeń ucznia. Uzupełnieniem nauk kognitywnych są zajęcia artystyczne oraz praca w ogrodzie, co daje uczniom możliwość zrozumienia i doświadczenia w praktyce związków, jakie panują w naturze.

Uczeń klasy siódmej charakteryzuje się chęcią poznania zjawisk świata doświadczania ich i uczenia się o nich. Odpowiedzią na te wyzwania są zawarte w programie nauczania tematy, które odzwierciedlają różnorodność świata. W ramach epok głównych kontynuują naukę  historii przez  pryzmat wielkich podróży i odkryć geograficznych. Pracują na lekcjach języka polskiego, języków obcych z różnymi zadaniami  czy tekstami, które dobrze oddają  emocje, temperamenty, różnorodne postawy człowieka w życiu. Dzięki temu poznają różne style zwracając szczególną uwagę na charakterystyczne cechy poezji epickiej, lirycznej i dramatycznej, przyglądając się metaforom, porównaniom, podobieństwom. 

Na lekcjach matematyki kształcą  umiejętność logicznego myślenia, dowodzenia. Uzupełnieniem są  lekcje gimnastyki i rzemiosła rozwijają opanowanie i motywację wewnętrzną, które prowadzą do wyraźnego doświadczania siebie samego, szkolą wytrwałość i wytrzymałość. 

Nowym  przedmiotem wprowadzonym w 7 klasie jest chemia, daje wiele okazji do przeprowadzenia ilustrujących eksperymentów, frapujących i pełnych dramatyzmu. Młodzi ludzie poznają świat substancji i badają ich właściwości. To, co obserwują, wykorzystuje się do tworzenia pojęć, tym samym wprowadza uczniów w proces badawczy i pomagając im spotkać się ze światem na nowo i w pogłębiony sposób. 

Uczeń klasy 8 wkracza w świat idei,  a jego zdolność krytykowania wyraźnie się wyostrza. Akceptowane struktury – np. ogólnie przyjęte zasady – są przez uczniów poddawane w wątpliwość i badane. Przeciwwagą dla tego krytycznego nastawienia jest pojawiająca strona  racjonalna. Wszystko, czego uczeń do tej pory doświadczył i nauczył się tworzy sensowny obraz świata, w którym centralne znaczenie ma człowiek dążący do stania się etyczną indywidualnością. 

W tej klasie uczeń Studiuje historię powstania przemysłu, przebieg rewolucji przemysłowej oraz człowieka jako tego, który po współczesne czasy kształtuje porządek społeczny. Poznając historię kultury, dostrzega, w jaki sposób ludzie mogą przeobrażać świat, bada przyczyny wydarzeń dzięki temu w coraz większym stopniu staje się obywatelem świata. W klasie 8 stopniowo zanika bezpośrednie doświadczanie przyrody, którą zastępuje praktyczna znajomość praw fizyki, chemii, biologii tworząca podstawy do podejścia o charakterze integracyjnym.

 Uczniowie powinni też osiągnąć pewną niezależność w pracy, dzięki której, przechodząc do szkoły średniej, będą odpowiednio przygotowani do innego, bardziej przedmiotowo-specjalistycznego sposobu nauczania, w większym stopniu wymagającego ich inicjatywy i umiejętności samodzielnej pracy.

Kulminacją zdobywania samodzielności w pracy,  są projekty realizowane w 8 klasie: interdyscyplinarne, artystyczne czy sportowe. Wspólna praca stwarza okazję do nawiązania uczniom bliższych kontaktów, kształtowania postaw społecznych i obywatelskich dzięki wspólnym celom.